Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken arasındaki görüşme başladı.
Vahdettin Köşkü’ndeki görüşmenin ardından Blinken’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından kabul edilmesi bekleniyor.
Görüşmelerin merkezinde Türkiye’nin ABD’den F-16 alımı ve İsveç’in NATO üyeliğinin yer alması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 19 Aralık’ta ABD Başkanı Joe Biden‘ın kendisine açık şekilde, “Siz İsveç’in NATO üyeliğini Meclis’ten geçirin, ben de F-16’yı Kongre’den geçireyim” dediğini açıklamıştı.
İsveç’in NATO’ya kabulüne ilişkin teklif, 2023’ün son haftasında TBMM Dışişleri Komisyonu’nda kabul edildi ancak Genel Kurul’a getirilmedi. Amerikan basınında yer alan haberlere göre ABD, İsveç’in 2023 bitmeden NATO’ya üye olmasını istiyordu. TBMM, yasama çalışmalarına verilen aradan sonra 16 Ocak’ta tekrar başlayacak. Genel Kurul’dan geçerse, katılım protokolleri imza için Erdoğan’ın masasına gelecek. Türkiye dışında İsveç’in üyeliğini henüz onaylamayan tek ülke Macaristan. Ancak Budapeşte’nin üyeliği kabul etme konusunda Türkiye ile eş zamanlı davranacağı düşünülüyor.
Blinken, Türkiye’ye gelmeden önce İsveçli mevkidaşı Tobias Billström‘le bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi ve bir kez daha ülkenin “en kısa zamanda” NATO’ya katılmasını istediğini ifade etti.
ABD’de ise Kongre, 9 Ocak’ta yasama faaliyetlerine tekrar başlayacak. Ankara, Biden yönetiminden Kongre’ye Türkiye’ye 40 F-16 savaş uçağı ve modernizasyon kitleri satışı yapılacağının bildirimini yapmasını bekliyor. Kongre, bildirimden sonraki 15 gün içinde itirazda bulunmazsa, Amerikan yönetimi satış sürecini başlatıyor.
Birçok uzman, Biden yönetiminin bu bildirimi hemen Noel tatilinden önce, Kongre üyeleri tatile çıkmaya hazırlanırken yapabileceğini düşünüyordu. Ancak TBMM’den onayın 2023’te gelmemesinin de etkisiyle süreç böyle işlemedi.
Türkiye ve Yunanistan arasında 2023 sonunda hız kazanan ilişkilerde iyileşme sürecinin, Kongre’de olumlu yankı bulması bekleniyor. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hamas’ı “mücahitler” ve “direniş örgütü” gibi tanımlamasının Kongre’de rahatsızlık yarattığı düşünülüyor.
Blinken’ın Türkiye’deki temaslarında bir başka önemli konunun da Gazze’deki savaş olması bekleniyor. Ankara, Washington’un savaştaki İsrail yanlısı ve kalıcı ateşkes karşıtı tutumundan rahatsızlık duyuyor. Görüşmelerde bölgesel savaş tehlikesinin de ele alınması bekleniyor.
Türkiye için ABD dosyasının en tepesindeki bir diğer konu da Washington’un Suriye’de YPG ile yaptığı işbirliği. Ankara’nın son yıllarda defalarca yaptığı gibi, terör örgütü olarak nitelediği YPG ile NATO müttefiki arasındaki partnerlikten duyduğu rahatsızlığı dile getirmesi bekleniyor.
Blinken, Türkiye’den sonra Yunanistan’ın Girit adasına geçerek burada Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis ile görüşecek.
Yunanistan’dan sonra Orta Doğu’ya ziyaretlerini sürdürecek olan ABD Dışişleri Bakanı; Ürdün, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Israil, Batı Şeria ve Mısır’da temaslarda bulunacak.
Blinken, ABD Dışişleri Bakanı olarak Türkiye’ye 3. kez ziyaret gerçekleştiriyor. Blinken, ilk olarak 19-20 Şubat’ta Türkiye’de meydana gelen 6 Şubat depremleri nedeniyle deprem bölgesine ve Ankara’ya bir ziyaret gerçekleştirmişti. Blinken, İsrail-Hamas savaşının başlamasından sonra da ilk kez 5 Kasım tarihinde Türkiye’ye gelmiş, bu da ülkeye ikinci ziyareti olmuştu.
